Pyelonefrit, akut veya kronik olabilen renal doku ve renal pelvisin bakteriyel infiltrasyonu ile karakterize edilen komplike bir idrar yolları enfeksiyonudur. Akut pyelonefritin yaygın patojenik seyri genelde periüretral bölgenin mikrobiyal kontaminasyonu ve sonrasında mesaneye doğru kolonizasyon ve renal pelvise ilerleme yoluyla artan bir ekstraluminal bakteriyel enfeksiyon şeklindedir. Anatomik malformasyon veya altta yatan böbrek bozuklukları ya da enfeksiyonu kolaylaştıran eşlik eden hastalıklar (örneğin, diyabet) bağlamında erkek veya hamile kişilerde pyelonefrit, komplike pyelonefrit olarak değerlendirilir.

Klinik açıdan, pyelonefrit yüksek ateş, böğür ağrısı, yoğun bulantı hissi ve bakteriüri varlığı ile kendini gösteren şiddetli bir hastalıktır. Pyelonefritin patojen spektrumu Escherichia coli ve enterekoklar ile domine olup bunların ardından Proteus mirabilis, Klebsiella pneumoniae ve stafilokoklar gelir.

Akut pyelonefrit, veziko-üreteral reflünün (idrarın alt idrar yolundan üst idrar yoluna geri akışı) yeterince tedavi edilmemesinden dolayı küçük apselerin oluşumu yoluyla kronik pyelonefrite dönüşebilir. Regurjitan idrar içinde bakterilerin zenginleşmesi, reküren enfeksiyona ve skarlaşmış pyelonefrite neden olabilir. Kronik pyelonefrit uzun süre asemptomatik kalabilse de, son evre böbrek yetmezliğine ve zorunlu diyalize neden olabilmektedir.

Akut pyelonefritin komplikasyonları arasında ürosepsis, septik şok, skarlı iyileşme nedeniyle renal parenkimanın hasar görmesi ve diyabet bağlamında amfizematöz pyelonefrit yer alır. 

Akut pyelonefrit tanısı öncelikle ateş, böğür ağrısı ve piyüriye dayalıdır. Laboratuvar tanı yöntemleri arasında CBC+DIFF, ESR, CRP ve idrar tahlili yer alır. İdrar tahlilinde genellikle piyüri, bakteriüri, hafif proteinüri, mikro- veya makro-hematüri ve lökosit silendirleri görülür. Ek olarak, görüntüleme incelemeleri, ayırıcı tanıya ve komplikasyonların tespitine destek olur.

Birch DF, Fairley KF (1979): Haematuria: Glomerular or Non-Glomerular? Lancet 2(8147):845–846.

Birch DF, Fairley KF, Whitworth JA, Forbes I, Fairley JK, Cheshire GR, Ryan GB (1983): Urinary Erythrocyte Morphology in the Diagnosis of Glomerular Hematuria. Clin Nephrol 20(2):78–84.

Flores-Mireles AL, Walker JN, Caparon M and Hultgren SJ (2015): Urinary tract infections: epidemiology, mechanisms of infection and treatment options. Nat Rev Microbiol 13(5):269–284.

Lane DR and Takhar SS (2011): Diagnosis and Management of Urinary Tract Infection and Pyelonephritis. Emerg Med Clin North Am 29(3):539–552.

De Rosa R, Grosso S, Lorenzi S, Bruschetta G, Camporese A (2018): Evaluation of the new Sysmex UF-5000 fluorescence flow cytometry analyser for ruling out bacterial urinary tract infection and for prediction of Gram-negative bacteria in urine cultures. Clinica Chimica Acta 484:171–178.

Oyaert M, Speeckaert M, Boelens J, Delanghe JR (2020): Renal tubular epithelial cells add value in the diagnosis of upper urinary tract pathology. Clin Chem Lab Med 58(4):597–604.